In het kader van 'De Trainer op 1' gaan we met Jeugdsportnet Zuiderkempen in de periode 2023-2026 op zoek naar manieren om trainers te rekruteren, de huidige trainers langer te behouden en het aantal exit-trainers te beperken. We geven onszelf de ruimte om het begrip 'trainer' zo breed mogelijk te bekijken. 

Enkele dagen geleden praatte ik met één van de clubverantwoordelijken over trainers en training geven. We kwamen tot de conclusie dat trainers in zijn club de afgelopen jaren heel wat leuke initiatieven hebben genomen en dit gericht naar zowel trainingsinhouden als naar verschillende soorten trainingsactiviteiten. Later meer daarover.

Zelf heb ik als trainer altijd graag geëxperimenteerd. Steeds was het de bedoeling om trainingen leuk te maken voor de spelers. Ik was van mening dat als er enige variatie in de training zit spelers dit wel zouden appreciëren. Als ik het gevoel had dat dit de waarheid was, bleef ik variëren/experimenteren. Weliswaar was experimenteren slechts een klein gedeelte van de trainingen. Het merendeel van de tijd maakte ik gebruik van inhouden waarvan ik zeker wist, uit ervaring, dat deze een effect zouden hebben in functie van de vooropgestelde doelstelling. Oefeningen die hun waarde hadden bewezen vormden steeds de basis. De experimenten waren steeds doelgericht en vaak gestoelt op observaties, nieuwe inzichten, nieuwe wetenschappelijke gegevens, gesprekken met collega-trainers/spelers, bijscholingen/opleidingen, ... . Inspiratie was er altijd en overal rijkelijk te vinden. En altijd waren de spelers en het spel het uitgangspunt: want spelers beter laten spelen tijdens wedstrijden was de bedoeling.

Graag wil ik even focussen op het experimenteren met het aanbod. De vraag is of het interessant is om naast de traditionele trainingen andere volleybalvormen aan te bieden, steeds met de bedoeling om volleyballers beter te leren volleyballen en plezier te laten beleven. Elke trainer heeft wellicht 1 of meerdere vormen wel eens uitgetest: training met een gasttrainer, trainingen met nieuwe spelers/meer ervaren spelers, specialisatietrainingen, technische/taktische/wedstrijdtrainingen, trainingen met een speler van de 1ste ploeg, beachtrainingen, trainingen met bijzondere materialen, volleybal op pleintjes, vrije volleybalmomenten, trainingen met meerdere trainers, videotrainingen, trainingen in kleine groepjes/personal training, ... . De lijst kan zeker nog veel langer zijn. 

We stellen ook even de vraag via Chat GPT. 'Wat is het nut van experimenteren in sporttrainingen?

Het experimenteren in sporttrainingen biedt verschillende voordelen en heeft een aantal specifieke doelen die bijdragen aan de effectiviteit en het succes van de training. Hieronder beschrijft Chat GPT  enkele belangrijke redenen waarom experimenteren in sporttrainingen nuttig kan zijn:

1. Optimaliseren van Prestaties:

   • Experimenteren stelt coaches en atleten in staat om verschillende trainingsmethoden, technieken en strategieën uit te proberen om te ontdekken wat het beste werkt voor specifieke individuen of teams.

2. Aanpassing aan Individuele Behoeften:

   • Mensen reageren verschillend op training vanwege factoren zoals fysieke conditie, leeftijd, geslacht, enz. Door te experimenteren, kan men benaderingen aanpassen om beter te voldoen aan individuele behoeften.

3. Voorkomen van Boredom en Plateau:

   • Athleten kunnen verveeld raken als ze steeds dezelfde training doen. Het introduceren van variatie kan niet alleen de motivatie vergroten, maar ook helpen voorkomen dat atleten op een trainingsplateau terechtkomen.

4. Innovatie en Vooruitgang:

   • Experimenteren stimuleert innovatie. Door nieuwe oefeningen, technieken en trainingsmethoden uit te proberen, kunnen coaches en atleten nieuwe benaderingen ontdekken die tot betere prestaties kunnen leiden.

5. Inzicht in het Lichaam en de Geest:

   • Experimenteren kan helpen bij het begrijpen van de reactie van het lichaam en de geest op verschillende trainingsprikkels. Dit inzicht kan leiden tot een meer doordachte en wetenschappelijk onderbouwde benadering van training.

6. Aanpassing aan Veranderende Omstandigheden:

   • Sportomstandigheden, concurrentie, en zelfs de fysieke toestand van een atleet kunnen variëren. Experimenteren stelt coaches en atleten in staat zich aan te passen aan veranderende omstandigheden en flexibeler te zijn in hun aanpak.

7. Versterken van Mentale Veerkracht:

   • Experimenteren met uitdagende situaties in training kan bijdragen aan het opbouwen van mentale veerkracht. Atleten leren om te gaan met variabiliteit en onzekerheid, wat gunstig kan zijn tijdens competitie.

8. Teamcohesie en Communicatie:

   • Het uitproberen van verschillende samenwerkings- en communicatiestrategieën in teamtrainingen kan de cohesie binnen het team verbeteren en de effectiviteit van teamwerk vergroten.

Over het algemeen draagt experimenteren in sporttrainingen bij aan een meer holistische en op maat gemaakte benadering van training, wat kan resulteren in verbeterde prestaties en een betere sportervaring voor atleten.

Toch wel op zijn minst interessant die antwoorden van Chat GPT. 
De grote vraag is wat we daadwerkelijk gaan doen in de praktijk met deze kennis? 

Omdat het aantal trainers blijft dalen lijkt het mij interessant om te experimenteren met betrekking tot het aantal trainers. Hoe kunnen we met minder trainers evenveel bereiken? Welke soorten trainers zijn er? Wat vinden jonge volleyballers interessant? Van wie leren zij? Hoe leren zij? Wanneer leren zij? 
Andersom ook: hoe kunnen we veel meer trainers hebben? Kan iedereen een trainer zijn? Wie kan nog een trainer zijn? 
Wat zijn trainers voor ambitieuze volleyballers? En voor sociale volleyballers? 
Hoe kan technologie een trainer zijn? 

In de antwoorden op deze en nog meer vragen schuilt naar mijn gevoel zeker en vast een deel van de oplossing om 'meer trainers naar de sport' te krijgen.

Conclusie: blijven gericht experimenteren is op dit moment dé oplossing om te ontdekken welke de nieuwe vorm van volleybaltrainingen zullen zijn. 

Jan Cuypers (2 oktober 2023)